Lihâdem oovded pyereestvaijeem

Kiärdulâš lihâdem lii mii pyereestvajemân siämmáá velttimettum ko nokko uáđđim tâi tiervâslâš purrâmâš. Ko suogârd lihâdem pyereestvaijeemvaikuttâsâid, lii tehálâš huámášiđ, ete puoh fyysilâš aktiivvuotâ lii mijjân ävkkin. Mii roppâ ij sierrii, tábáhtuvá-uv lihâdem valastâllâmpihtâseh pajalist sávrupálgá alne tâi veikkâba kävppimohheest vääzin. Jyehi lävkkejum lävkki, korŋum portháš já čyežžilem lii mijjân ävkkin.

Tutkâmušah čäittih nanosávt, ete liihâdmist láá pyereestvaijeemvaikuttâsah. Kiärdulii liihâdmáin pyehtip estiđ enâmus kuhesääigi puácuvuođâid, tegu tiijpâ 2 diabetes, váimu- já vorrâsuonâpuácuvuođâid, pajanâm vorrâtedduu já pyeidiáárvuid, lijgetiädu, maaŋgâ purâstavdâtiijpâ, tuuvdâ- já lihâdemorgaanij pohčâsijd sehe šlundevuođâ. Muuneeld estâdem lasseen lihâdem lii tehálâš uási maaŋgâi jo kavnâttum puácuvuođâi jieštipšomist.

Lihâdem pyereestvaijeemvaikuttâsah iä oinuu tuše tiervâsvuođâst peic lasseen lii čaittum tuottân, ete kiärdulâš fyysilâš aktiivvuotâ ereslasseen iššeed streesi haaldâšmist, oovded oppâm já mušto sehe pyereed eellim pyerivuođâ feerim. Vuorâsijn lihâdem já tuárvi pyeri fyysilâš iälšu láá teháliih pääihist piergim já kuosâmij estim uáinust. 

Paijeelmiärálâš čokkám, viällám já eres oovtsaajeest orroom láá riskâtahheeh mii tiervâsvuotân, ige tot lah kiddâ lihâdem meereest. Tergâd lii-uv vazâččiđ peeivi miätá já koskâlduttiđ oovtsaajeest orroom nuuvt távjá ko máhđulâš, joba pelnub tiijme kooskâi. Älkkeemus vyehi lihâdem aalgâtmân lii-uv miärádâs kepidiđ čokkám.

Lihâdem avžuuttâsâi mield pargoahasiih kolgâččii lihâdiđ 2,5 tijmed ohhoost virkkuht nuuvt, ete lihâdem toovvât šieđâlume já pivâstuddâm. Västideijee tiervâsvuotâhiäđuid puáhtá finniđ, ko liihâd 75 minuttid ohhoost myekkejeijee vuoimijn. Virkkuus lihâdem lii ovdâmerkkân jotelis väzzim, pyeráin vyeijim tâi hárávâššâm. Myekkejeijee lihâdem lii ovdâmerkkân čuoigâm, maaŋgah pálluspeelah tâi muorrim. Sávrudâhlihâdem lasseen pargoahasiih kolgâččii hárjuttiđ tekkinaavcâid já lihâstâshaldâšem ucemustáá kuohtii ohhoost. Oovtsaajeest orroom kolgâččij koskâlduttiđ nuuvt távjá ko máhđulâš.  Jis tust láá puácuvuođah tâi tavdâmeerhah, te lihâdem meeri já pehtilvuotâ kalgeh leđe tuu jieijâd tiervâsvuotâtilán vuohâseh.

Luuvâ lase jieškote-uvahasij lihâdem avžuuttâsâin UKK-instituut siijđoin:

Vuálá škovlâahasiih: Vuálá škovlâahasij lihâdem avžuuttâsah - UKK-instituut 

7–17-ihásiih:  Párnái já nuorâi lihâdemavžuuttâs - UKK-instituut 

Pargoahasiih:  Rävisulmui lihâdem avžuuttâs - UKK-instituut 

Paijeel 65-ihásiih:  Lihâdem avžuuttâs paijeel 65-ihásijd - UKK-instituut 

Heiviitteijee lihâdem avžuuttâsah: Heiviitteijee lihâdem avžuuttâsah - UKK-instituut 

Kaavnâ mielâmield lihâdemhäämi päikkikieldâstâd:

Kuntien tarjonta

Järjestöjen tarjonta

Laapi pyereestvaijeemkuávlu palvâlusah

Jieštipšomohjelmeh

Lihâdem algâttem -jieštipšomohjelm

Algâttellee lihâdeijee valmim (váátá noonâ tubdâttâttâm)